Odznaki jeździeckie PZJ – z czym to się je?
Nowy Regulamin Odznak Jeździeckich PZJ dla dyscyplin LINK obowiązuje od ponad roku (od 1 kwietnia 2019 r.), jednak w dalszym ciągu wielu zdających ma wątpliwości jakie umiejętności jeździeckie będzie sprawdzać Komisja, jakiego kiełzna mogą użyć czy jak będzie wyglądał układ parkuru.
Poza zmianami w Regulaminie Odznak, opracowane zostały przykładowe tory przeszkód na poszczególne odznaki oraz nowe, uporządkowane, pomocnicze zestawy pytań do części teoretycznej egzaminu.
Co się zmieniło w Regulaminie Odznak PZJ?
- egzamin z opieki stajennej został tylko dla odznaki brązowej (w dalszym ciągu może być zaliczony również poprzez dostarczenie zaświadczenia wydanego przez szkoleniowca z aktualną licencją PZJ LINK lub na podstawie okazania odznaki „Jeżdżę konno”)
- dzieci do 15 roku życia zdają egzamin praktyczny obowiązkowo w kamizelce ochronnej (zarówno ujeżdżenie jak i skoki)
- minimalny wiek konia biorącego udział w egzaminie to 6 lat
- określono ile razy może startować jeden koń pod różnymi jeźdźcami (BOJ- 4 pełne egzaminy, SOJ- 3 pełne egzaminy, ZOJ- 2 pełne egzaminy)
- niezdanie jakiejkolwiek części egzaminu oznacza konieczność podejścia do całego egzaminu jeszcze raz, czyli nie ma poprawek poszczególnych części
- do kolejnego egzaminu można podejść w dowolnym, kolejnym terminie
- na koniec egzaminu uczestnicy, którzy zaliczyli wszystkie części otrzymują imienne certyfikaty i przypinki – odznaki w odpowiednim dla każdego rodzaju kolorze.
Jak egzamin wygląda w praktyce?
Przygotowaliśmy dla Was ściągawkę dla każdego rodzaju odznaki.
Odznaka brązowa
| Wiek jeźdźca | od 7 roku życia (według roku urodzenia) |
| Część stajenna | podejście do konia, odczytanie jego zamiarów, umiejętność wykonania zabiegów pielęgnacyjnych, prowadzenie konia i jego wiązanie |
| Część ujeżdżeniowa | program czworoboku bez zmian LINK
prawidłowy dosiad i użycie pomocy, rysunek figur i panowanie nad koniem można używać wytoka lub wypinaczy (tych drugich tylko w przypadku dzieci do 12 lat na kucach, czyli młodzików) kiełzno wg regulaminu dyscypliny dozwolone ochraniacze bat wg przepisów dyscypliny nie dozwolone ostrogi zalicza ocena 5,5 pkt. i powyżej eliminuje – opuszczenie czworoboku 4 nogami konia, 3 błąd w programie zwalnia – dowolna klasa sportowa |
| Część skokowa | 6 skoków przez przeszkody pojedyncze, w tym jeden z kłusa po wskazówce (ustawienie dowolne, dostępne przykładowe parkury) LINK
wysokość przeszkód max do 70 cm (konie) lub do 60 cm (kuce, zgodnie z kategorią) obowiązkowe przejście do kłusa i stępa, opuszczenie parkuru stępem prawidłowy dosiad skokowy, zachowanie jeźdźca między przeszkodami, panowanie nad koniem można używać wytoka kiełzno wg regulaminu dyscypliny, ale wyłącznie wędzidłowe dozwolone ochraniacze bat wg przepisów dyscypliny nie dozwolone ostrogi zalicza ocena 5,5 pkt. i powyżej eliminuje – opuszczenie parkuru, 3 nieposłuszeństwo konia/kuca, upadek jeźdźca lub konia/kuca, brak panowania nad koniem/kucem zwalnia – dowolna klasa sportowa lub zdany egzamin licencyjny |
| Część teoretyczna | rozmowa na tematy z zakresu pytań egzaminacyjnych dostosowanych do wieku zdającego
LINK do pytań i odpowiedzi dzieci do 11 roku życia włącznie – pytania od 1 do 23 i 108 do 124 |
Odznaka srebrna
| Wiek jeźdźca | od 9 roku życia (według roku urodzenia) |
| Część stajenna | – |
| Część ujeżdżeniowa | program czworoboku bez zmian LINK
prawidłowy dosiad i użycie pomocy, rysunek figur i panowanie nad koniem nie można używać wodzy pomocniczych (w tym wytoka) kiełzno wg regulaminu dyscypliny dozwolone ochraniacze bat wg przepisów dyscypliny ostrogi – za zgodą Komisji zalicza ocena 5,5 pkt. i powyżej eliminuje – opuszczenie czworoboku 4 nogami konia, 3 błąd w programie zwalnia – aktualna klasa sportowa |
| Część skokowa | 7 skoków przez przeszkody, w tym jeden szereg dwuczłonowy (ustawienie dowolne, dostępne przykładowe parkury LINK). Parkur jedziemy z galopu
wysokość przeszkód do 70-80 cm (konie) lub do 70 cm (kuce, zgodnie z kategorią) obowiązkowe przejście do kłusa i stępa, opuszczenie parkuru stępem prawidłowy dosiad skokowy, zachowanie jeźdźca między przeszkodami, panowanie nad koniem można używać wytoka kiełzno wg regulaminu dyscypliny, ale wyłącznie wędzidłowe dozwolone ochraniacze bat wg przepisów dyscypliny ostrogi – za zgodą Komisji zalicza ocena 5,5 pkt. i powyżej eliminuje – opuszczenie parkuru, 3 nieposłuszeństwo konia/kuca, upadek jeźdźca lub konia/kuca, brak panowania nad koniem/kucem zwalnia – aktualna klasa sportowa lub zdany egzamin licencyjny |
| Część teoretyczna | rozmowa na tematy z zakresu pytań egzaminacyjnych dostosowanych do wieku zdającego, minimum 3 pytania z każdego zakresu
LINK do pytań i odpowiedzi |
Odznaka złota
| Wiek jeźdźca | od 14 roku życia (według roku urodzenia) |
| Część stajenna | – |
| Część ujeżdżeniowa | ok. 15 minut jazdy w formie rozprężenia do przejazdu w klasie N (pokazanie elementów tj. stęp swobodny, pośredni, kłus roboczy, pośredni, galop roboczy, pośredni, kontrgalop. ustępowanie od łydki z głową do ściany w stępie i kłusie, łopatka do wewnątrz, ciągi, trawers), czasem dodatkowe ćwiczenie z zakresu zadane przez członka Komisji
prawidłowy dosiad i użycie pomocy, rysunek figur, prawidłowa praca z koniem nie można używać wodzy pomocniczych (w tym wytoka) kiełzno wg regulaminu dyscypliny dozwolone ochraniacze bat wg przepisów dyscypliny dozwolone ostrogi zalicza ocena 5,5 pkt. i powyżej eliminuje – opuszczenie czworoboku 4 nogami konia, jeżeli egzamin odbywa się na czworoboku zwalnia – aktualna II klasa w ujeżdżeniu lub WKKW |
| Część skokowa | 8 przeszkód, w tym jeden szereg dwuczłonowy i linia (ustawienie dowolne, dostępne przykładowe parkury LINK), z galopu
wysokość przeszkód do 100 cm i szerokość do 110 cm (konie) lub wysokość przeszkód do 90 cm i szerokość do 100 cm (kuce) prawidłowy dosiad skokowy, zachowanie jeźdźca między przeszkodami, wyczucie tempa i dystansu można używać wytoka kiełzno wg regulaminu dyscypliny, ale wyłącznie wędzidłowe dozwolone ochraniacze bat wg przepisów dyscypliny dozwolone ostrogi zalicza ocena 5,5 pkt. i powyżej eliminuje – opuszczenie parkuru, 3 nieposłuszeństwo konia/kuca, upadek jeźdźca lub konia/kuca, brak panowania nad koniem/kucem zwalnia – aktualna III klasa w skokach lub WKKW |
| Część teoretyczna | LINK do pytań |
Do zobaczenia na egzaminach!
Dla przypomnienia podręczniki zalecane do przygotowania się do części teoretycznej:
Zasady jazdy konnej – cz. 1, 2 i 3
Pomocnicze zestawy pytań na odznaki jeździeckie
Akademia jeździecka – Wacław Pruchniewicz, wyd. Akademia Jeździecka
Nos do przodu – Gerd Heuschmann, wyd. Akademia Jeździecka
Młody jeździec – Lucinda Green, wyd. Galaktyka – rekomendowane dla dzieci.
Koń zebrany w zadaniach – Gaba Krzyżanowska, Katarzyna Królak, wyd. Pszczo w głowie – rekomendowane dla dzieci
Poradnik młodego jeźdźca – Isabelle von Neumann-Cosel, wyd. Galaktyka
Jak nauczać jeździectwa. Podręcznik dla instruktorów i trenerów – praca zbiorowa. Wyd. Akademia Jeździecka. (teoria sportu – złota odznaka)
***
Przygotowano na podstawie dokumentów zamieszczonych na stronie www.pzj.pl
Autorką artykułu jest dr inż. Ewa Metera-Zarzycka (fot. Anna Kondraciuk). Doktor nauk rolniczych w dyscyplinie zootechniki, instruktor sportu jeździeckiego, sędzia II klasy w skokach przez przeszkody, członek Wojewódzkiej Komisji Egzaminacyjnej na Mazowszu. Związana ze stajnią TKKF HUBERT w Warszawie od ponad 25 lat.
