Co robią konie, kiedy odczuwają dyskomfort?
Badacze z Uniwersytetu w Pensylwanii o specjalizacji medycyna weterynaryjna opublikowali nowy „katalog” zachowań związanych z dyskomfortem koni, który może pomóc weterynarzom, badaczom, stajennym i właścicielom w rozpoznawaniu możliwych oznak bólu.
Opierając się na 35-letnich obserwacjach tysięcy koni przechodzących przez różne stany związane ze zdrowiem, nowy etogram – z ponad 70 wpisami – jest prawdziwym „słownikiem dyskomfortu u koni” – powiedziała dr Sue McDonnell , specjalista ds. zachowań koni na University of Pennsylvania’s New Bolton Center. „Co robią konie, kiedy odczuwają dyskomfort?”- powiedziała – „Właśnie to chcieliśmy zdefiniować na tej liście, aby upewnić się, że ludzie naprawdę rozumieją te zachowania”. Lista służy również jako źródło wizualne, do którego zarówno weterynarze, jak i właściciele mogą zwrócić się po wskazówki, rozważając dyskomfort u koni, powiedziała Catherine Torcivia, VMD, również z New Bolton Center. „Jednym z naszych głównych celów związanych z tym etogramem było uzyskanie zbioru zachowań, dostarczenie ich bardzo szczegółowych opisów wraz ze zdjęciami i filmami, które moim zdaniem są kluczowe, aby ludzie mogli zobaczyć, o czym mówimy” – powiedziała Torcivia.
McDonnell i Torcivia przeanalizowali nagrania z monitoringu koni przyjętych do New Bolton Center w ciągu ostatnich trzech i pół dekady. Niektóre wierzchowce miały problemy medyczne, neurologiczne lub ortopedyczne, ale inne – głównie zwierzęta hodowlane i te rekrutowane do badań – były pozornie zdrowe i nie wykazywały oznak bólu.
Naukowcy mieli co najmniej 24 godziny nieprzerwanego nagrania wideo dla każdego ocenianego konia, dostarczając dziesiątki tysięcy godzin danych dotyczących oceny zachowania zdrowych koni oraz tych, które doświadczają różnego rodzaju poziomów dyskomfortu. Bazowanie na nagraniach wideo jest kluczowe, ponieważ wcześniejsze badania Torcivii wykazały, że konie mają tendencję do zmniejszania przejawów dyskomfortu w kontakcie z ludźmi o około 77%, a około jedna trzecia nie pokazuje go wcale. „Zdalne monitorowanie koni jest naprawdę ważne, aby uzyskać pełny zakres tego, co dzieje się z tym zwierzęciem” – powiedziała Torcivia.
W celu uzupełnienia informacji, naukowcy oparli się na opisach dyskomfortu u koni w literaturze naukowej z połowy XX wieku. Wyposażony w tak obszerne dane, zespół opracował etogram, który nie tylko wymienia wszystkie znane zachowania koni, jakie wykazują w związku z dyskomfortem, ale także zawiera dokładne opisy, ilustracje, rysunki i wideo.
73 wpisy – w tym warianty 64 głównych zachowań powodujących dyskomfort, które opisują – obejmują osiem kategorii: postawa i obciążanie; ruchy kończyn i ciała; ruchy głowy, szyi, chrap i warg; skupianie uwagi na otoczeniu; ruchy uszu i ogona; ogólna postawa; zmienione jedzenie lub picie; wokalizacje / słyszalne dźwięki.
Etogram obejmuje wszystkie zachowania opisane wcześniej w badaniach naukowych – w tym najnowsze skale bólu oparte na zachowaniu koni. „Mając na uwadze dziesięciolecia skoncentrowanej pracy nad zachowaniem koni w badaniach weterynaryjnych i warunkach klinicznych, nasz etogram zawiera dodatkowe zachowania powodujące dyskomfort, których nie znaleźliśmy w tych poszukiwaniach (w poprzedniej literaturze naukowej na temat dyskomfortu u koni)” – powiedziała Torcivia.
Wycinek pierwszej kategorii: postawa i obciążanie.
Badania i etogram wraz z ilustracjami zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym Animals i są dostępne w Internecie. Link do badania, etogramu i filmów: https://www.mdpi.com/2076-2615/11/2/580
***
Tekst: Dominika Tyrka na podstawie badania https://www.mdpi.com/2076-2615/11/2/580
Fot.: Elina Sazanova